Ans en Martin

Bijzondere momenten 

Martin is gisteren vertrokken naar Siem Reap om zijn zus Maja en nicht Anneke te ontmoeten. Zij vliegen via Hongkong, Bangkok naar Cambodja en arriveren vanavond laat op het vliegveld in plaats van vroeg in de ochtend. De vertraging en het afwijken van de normale vliegroute wordt veroorzaakt door vertraging op Schiphol. Ze missen hierdoor de aansluiting in Hongkong. Hopelijk volgt de bagage ook via deze route. Woensdag reizen zij richting Stung Treng en is het kwartet compleet. Tijd voor Maja en Anneke om een stukje van het leven van Ans en Martin te beleven.

De schrijver is op pad en aangezien er donderdag en vrijdag de bruiloft van Ans haar assistent op de agenda staat, heeft Martin geen tijd gehad om een blog te schrijven. Ans gaat een poging wagen.

Het is een eer om bij een gehele bruiloft met al de daarbij horende rituelen aanwezig te mogen zijn. In tegenstelling tot in Nederland duurt een bruiloft in Cambodja meerdere dagen. Het bruidspaar kan tegenwoordig zelf bepalen hoelang hun bruiloft zal zijn. In het verleden was het standaard 7 dagen. Men kiest nu voor 2 a 3 dagen zodat het bruidspaar achteraf en op het eindfeest niet geheel uitgeput is. In Cambodja heeft men geen vakantiedagen om op te nemen. De vrije dagen gaan op aan feestdagen en familieaangelegenheden. Als men niet werk wordt er niet verdiend en daarom zijn er geen dagen op te nemen na de ceremonie.

Kosal en Vichany hebben gekozen voor 2 dagen. Donderdag wordt het huwelijk ingezegend door de monniken en worden er foto’s gemaakt. Muziek maakt bekend dat er iets te vieren valt. Deze kent 2 volumes, niets of alles. Het dendert over alle huizen heen zodat iedereen op de hoogte is van de ceremonie.
De genodigden zijn directe familie en vrienden gedurende deze dag, zo ook Martin en Ans. Alle Cambodjanen zijn even vriendelijk en nieuwsgierig naar de barang waar Kosal mee samenwerkt en haar man die foto’s maakt. 

Martin kan niet tippen aan de foto’s van de fotograaf en dat wil hij ook niet. De apparatuur en uitrusting van een professionele fotograaf is vele malen beter en zoals jullie weten fotografeert Martin liever achter de schermen dan geposeerde foto's te maken. Daar Martin tegenwoordig video’s maakt is dit tevens een mooie aanvulling op de fotoreportage van de officiële fotograaf.

Goed donderdag de inzegeningen en vrijdag om 6 uur paraat voor de volgende reeks rituelen. Waar men in Nederland één mooie jurk uitkiest voor de gehele dag worden in Cambodja vele kostuums gedragen. De 3 bruidsjongens en meisjes veranderen hun bijpassende kledij gelijktijdig met het echtpaar. Zij zijn goede vrienden die voor deze taak gevraagd worden. Dat ze niet mooier dan het bruidspaar mogen zijn is een belangrijke voorwaarde.

Daarnaast hebben ze voor het ochtendritueel op de grote dag, waar de bruidegom met familie en vrienden fruit naar het huis van de bruid brengt, nog een jonger bruidsmeisje en bruidsjongen voor een veel korter durend optreden aan hun zijde. Kortom er moeten vele kostuums gehuurd worden.

‘s Middags tijd om uit te rusten en voor te bereiding op het diner en het grote feest. Het is een hele uitdaging voor Ans om zich bij deze hitte mooi te maken. Het einde van de middag is het heetste moment van de dag. De schminkt ventileert niet en zorgt ervoor dat Ans nog meer gaat transpireren dan normaal al het geval is. Dit wordt nog versterkt door de hete lucht die uit de föhn komt. Als Ans daarna haar mooie haarbloemspeld niet kan vinden, loopt de temperatuur nog meer op. Gelukkig droogt het haar achter op de motor en zijn ze wel gewend om met uitdagingen om te gaan.

Het feest is een daverend succes. Daar Vychary verloskundige is en op het Provinciale Health District werkt, komen er naast veel jonge lui ook een aantal mensen die Ans kent. Het feit dat Martin en Ans steeds meer mensen in Stung Treng kennen maakt dat het ook voor hen gezellig is. Er wordt uitbundig gedanst en men heeft duidelijk plezier. 

Later misschien eens een blog met uitleg over de verschillende rituelen.

Verder heeft Ans deze week haar 4e workshop gegeven in Sre Krasang. Ans is gemotiveerd deze 2e cyclus van workshops wel te voltooien ondanks de hoge werkdruk gedurende deze laatste periode. Ze kan haar collega’s nog veel leren, het is een nuttige training en de verloskundigen zijn haar dankbaar voor deze bijscholingen die hun kennis over acute verloskunde verbetert. Er zijn nu 4 health centers bezocht en er zullen er nog 7 volgen. 

Wat Ans nog meer overtuigd van het nut van de training is dat door het betere reanimatietechnieken en het aanleren van adequate handelingen bij ernstig bloedverlies na de bevalling levens gered kunnen worden. Op deze locaties diep in de jungle ben je niet binnen 15 minuten in een ziekenhuis waar een gynaecoloog of kinderarts je taak over kan nemen. Je bent geheel op jezelf en andere hulpverleners aangewezen. Zij kunnen basiszorg maar geen gespecialiseerde zorg leveren.

Aan het einde van de training kan Ans ieder health center voorzien van een goed functionerende reanimatie-uitrusting, gedoneerd door de Remonstrantse Gemeenschap in Utrecht. In een van de health center is geen uitzuigballon en geen reanimatieballon aanwezig. Het idee dat een pasgeborene niet uitgezogen kan worden om de luchtweg vrij te maken voor de ademhaling is voor Ans onaanvaardbaar.

De zuigballonnen zijn gedoneerd door Save the Children, het kantoor zit bij hen om de hoek. Met andere woorden nog een opdracht erbij en kijken of Ans ze kan overtuigen om dit health center te voorzien van deze basisuitrusting. 

Het feit dat haar programmanager van VSO en Martin aanraden om dit onderdeel van de komende taken te schrappen negeert Ans. Meestal gebruiken de VSO vakdeskundigen hun laatste 1 a 2 maanden om rustig af te sluiten, het papierwerk door te worstelen en zich voor te bereiden op hun vertrek. Ans niet, ze wil haar taken afmaken.

De MamaNatalies zijn uiteindelijk gearriveerd. Het wordt voor Ans naast de bovengenoemde workshops nog een hele klus om de praktijkbegeleidsters en de leerkrachten bij te scholen. Ze moeten voldoende toegerust zijn om op de juiste manier met de MamaNatalie te kunnen werken. Met deze manikin kan men gewone tot zeer gecompliceerde situaties tijdens een bevalling oefenen. Het is niet de bedoeling dat ze in de kast verdwijnen na het vertrek van Ans. Gelukkig heeft Ans haar collega's kunnen motiveren om zelf onder haar begeleiding bevalscenario's te fabriceren. Hierdoor maken ze hun eigen lesmateriaal en neemt de kans toe dat de MamaNatalie ook daadwerkelijk gebruikt zal gaan worden in de toekomst.

Via de campagne van VSO in Nederland is Ans na 40 jaar tijd in contact gekomen met Suzanne Hartman en haar man Jan. Samen hebben ze lange tijd fanatiek gehandbald bij H2ZD ( Heino Handbal Zet Door). Ans was genoodzaakt te stoppen met sporten vanwege de onregelmatige diensten tijdens haar verpleegkundige-opleiding en het contact met de meiden is daardoor verloren gegaan. Een folder van VSO met Ans op de voorpagina belandde op de mat in hun huis in Amsterdam. Daar zij een fietsvakantie in Azië gepland hadden en ook Stung Treng aan zouden doen hebben ze via LinkedIn contact gezocht. Dit resulteerde afgelopen woensdag in een gezellig weerzien.

Aankomende tijd zal er weinig ruimte zijn voor het schrijven van een blog. Het volgende weekend zal het gezelschap op een onbewoond eiland kamperen. Genieten van de prachtige heldere sterrenhemel, de stilte en de natuur met de opkomende en ondergaande zon. 
Geen mogelijkheid om een blog te schrijven en vanaf het eiland te versturen.

Li hai