Ans en Martin

Klaar

De laatste bonnetjes en presentielijsten zijn met de bus naar Phnom Penh. Dat was het dan.
Ans haar VSO Cambodja plaatsing is afgerond.

Een ieder die nu een fraai afrondend weblog verwacht kan stoppen met lezen. Aan de alles omvattende samenvatting, laat staan conclusie, zijn we nog niet toe. Hoe was het? Ja, mooi, boeiend, een wereld van verschil, interessant, een verrijking en bla bla bla, enz. enz. …… Geen idee waar te beginnen.

73 blogs geschreven. Vanaf de eerste poging op 1 september 2014 tot en met dit blog op 6 maart 2016. (Tante Lyda, van harte gefeliciteerd.) We zullen nog wel wat doorschrijven en leuteren maar zodra we ons huis in Stung Treng over 10 dagen verlaten zijn we gewoon vakantie vierende toeristen. Ons visum verloopt op 14 april en dan zullen we Cambodja verlaten om in eerste instantie Vietnam te gaan bezoeken. 

Voor nu hebben we vrij en maken we afscheidsrondjes en kijken we naar hoe Stung Treng in 1½ jaar tijd veranderd is. De groei is onmiskenbaar. De huizen schieten als paddenstoelen de grond uit. Niet zo vreemd want bouwen gaat hier heel wat sneller dan in Nederland. Geen bouwvoorschriften die gevolgd hoeven te worden en als er al gemetseld wordt is het enkel steens. In de directe omgeving zijn de contouren voor nieuwe wijken en straten duidelijk herkenbaar.

Op een gegeven moment zien we een stuk helder groen. Rijst. Een tweede rijstoogst in Stung Treng?
Mooi, want dat betekent irrigatie en vooruitgang. Wanneer we dichterbij komen zien we een waterreservoir, een kanaaltje en sluisjes richting de Mekong. Een bijna Hollands aandoende infrastructuur voor het rondpompen van water. Het is niet veel water en een klein rijstveldje maar het is een goed begin. Naast een tweede rijstoogst is er zelfs een extra inkomensbron gecreëerd door in het waterreservoir lotus te laten groeien.
Een bemoedigend beeld.

Een ander teken van toenemende welvaart zijn de pagodes. Bij bijna alle Wats zijn er bouwactiviteiten. Het geld hiervoor komt uit de gemeenschap want de monniken hebben zelf geen inkomsten. Het gebouw met klaslokalen bij ons eigen Wat is klaar. 

De kunstschilder in een ander Wat vordert langzaam maar gestaag. We gaan volgende week zeker nog kijken bij de Wat in Thala om te zien hoe ver de beeldhouwer daar met zijn beelden is gevorderd.

Ons eigen stukje Stung Treng hardhout is inmiddels door een plaatselijke houtsnijder voltooid. Met name Martin wil graag zo’n donker rood getint beeldje mee naar huis nemen. Het is misschien geen kunststuk maar het gaat hem om het sentiment van het prachtige Cambodjaanse hout wat we overal om ons heen zien. Het idee wat we in ons hoofd hadden hebben we maar gedeeltelijk aan de houtsnijder weten duidelijk te maken. Okay, het is geen Boeddha maar het lijkt niet op het kunstwerk wat we in ons hoofd hebben.

Het gevolg is dat we besluiten af te reizen naar Siem Reap. Twee dagen minivan, twee overnachtingen maar dan heb je ook wat zullen we maar denken. J

We zijn niet in Siem Reap om de Angkor tempels gedag te zeggen maar om het atelier van de Cambodjaanse kunstenaar Theam te bezoeken. 

In Phnom Penh hebben we een aantal van zijn schilderijen en beelden gezien en we willen iets van zijn werk als souvenir meenemen naar Nederland. Martin is het met Maja in januari niet gelukt om Theam’s huis te vinden dus nu hebben we de route via Google Maps in onze tablet gezet. We besluiten geen tuk-tuk te nemen maar te wandelen. We ervaren nu een deel van
Siem Reap wat niet toeristisch is. Geen hotels, geen asfalt maar onverharde stoffige straten met gewone Cambodjanen. 

We wisten niet dat dit nog mogelijk is in het luxueuze toeristenoord Siem Reap. We wandelen ruim een uur en ‘Theam’s House’ blijkt een oase van smaakvolle rust. Het is niet toegestaan om foto’s te nemen dus wat ons betreft een aanrader voor een ieder die ooit de Angkor tempels wil gaan bezoeken. J Jammer Maja, je had dit prachtig gevonden.

Zijn portretschilderijen zijn indrukwekkend. De grote afbeeldingen van Cambodjanen en monniken zijn in lak op houten panelen geschilderd. Kosten $1450,= per stuk en ze lijken niet eenvoudig naar Nederland te verschepen.
Duidelijk een geval van jammer. Te groot, te zwaar en al met al buiten ons budget. Wel erg mooi. 

Zijn thematische werk over de Khmer Rouge periode hangt in een aparte zaal en is hartverscheurend triest. De desolate droefheid spat van de portretten en houtsnijwerken. Niet iets om in de huiskamer te hebben. Wel vinden we een klein paneeltje 25 x 25 cm met daarop een Bayon ‘Angkorsmile’. Een goede zaak, want betaalbaar èn de Angkorglimlach. Makkelijk, die is voor ons.

Naast schilder is Theam ook beeldend kunstenaar. Zijn dierfiguren; olifanten, vissen en vogels zijn fraai gestileerd maar zeggen ons niet zo veel. Zijn Boeddha’s en monnik figuren vinden we wel erg mooi. De mediterende monnik die ons het meest aanspreekt blijkt echter niet in de door ons gewenste kleur nog maat aanwezig te zijn. Het aanwezige beeld vinden we te groot en een kleinere Boeddha willen we niet. Een telefoontje naar de galerie in Phnom Penh leert ons dat ze daar wel de kleinere monnik hebben. En ja, die kunnen we reserveren. Lekker, komen we speciaal naar Siem Reap om vervolgens toch in Phnom Penh het gewenste houtsnijwerk te moeten kopen. Daarnaast onhandig want dan kunnen we het niet in de doos stoppen die we in Stung Treng gereed maken voor verzending naar Nederland. Bah. Een andere medewerkster is zo slim om te informeren of de mediterende monnik in een galerie in Siem Reap aanwezig is. Gelukkig blijkt dat het geval. Buit. We hebben onze gewenste Cambodja souvenirs en tevreden verlaten we het atelier.

Op de terugweg wandelen we langs het nabij gelegen Wat Thmei. Deze heeft een duidelijk Khmer Rouge verleden. Op het terrein staan grote panelen met foto’s uit de jaren 70 van de vorige eeuw en een gedenkteken zoals we die kennen van de ‘Killig Fields’ bij Phnom Penh.

Na de smartelijke schilderijen nu opnieuw een stapel schedels. Ja, Cambodja en Pol Pot. 

Nog levende geschiedenis.

Wij zijn klaar met ons VSO werk in Cambodja.   Zijn wij klaar met Cambodja?    Nee, nog niet helemaal. 

Cambodja zelf is nog helemaal niet klaar.

  

Li Hai