Ans en Martin

Ans Ohms, VSO vakdeskundige in Cambodja

De opnames zitten erop. Samen met de regenbuien stormt een VSO delegatie afgelopen week door ons leventje.

Nienke en Suzanne (waar is Ilse?) van VSO Nederland regiseren samen met de freelance videograaf Thomas Roos Ans haar dagen. Lange dagen. Het drietal is in Cambodja om opnames te maken voor een VSO campagne.
Het filmmateriaal zal gebruikt worden voor een 30 seconden durende socutera televisiespot en een 90 seconden lange promotiefilm voor het werven van donateurs en vakdeskundigen (VSO Nederland jargon als vertaling van volunteers). Daarnaast verzamelen ze foto- en videomateriaal voor verschillende campagne doeleinden.
We vinden het vleiend dat ze naast de Belgische Wim ook Ans voor deze campagne hebben uitgekozen.

Ter verwelkoming en kennismaking gaan we vrijdagmiddag langs de rivier wat drinken. De VSO delegatie is inmiddels een aantal dagen in Kep aan het werk geweest om opnames te maken bij Wim, een Belgische VSO vakdeskundige werkzaam in het onderwijs. Kep is een kustprovincie maar ze hebben in alle drukte geen tijd gehad voor strand en zee. Een gemiste kans. Stung Treng biedt echter een prachtig rivierlandschap en dat toont zich onmiddellijk in volle glorie wanneer de ondergaande zon tussen de onweerswolken zichtbaar wordt.  Zoals een goed fotograaf betaamt haast Thomas zich naar de pier waar hij hoopt op de juiste mazzelfoto met bliksem, ondergaande zon, rode gloed, water weerspiegeling, donkere silhouetten etc. etc.. Geduldig zit hij aan de waterkant zijn tijdopnames te maken. 

Geluk dwing je af.

Zaterdag is een vrije dag en samen met Polen hebben we een Mekongtocht georganiseerd. Helemaal vrij is het niet want Thomas maakt opnames voor het item: ‘Ans in Cambodja, vrije-tijd’.

Wanneer we om 7 uur bij Polen verzamelen regent het. Ja, het regenseizoen is begonnen. 

Voor het eerst tijdens ons verblijf in Cambodja geen zon maar regen in de ochtend. 

 (De VSO-ers zijn het land nog niet uit of de zon schijnt weer volop.)

We gaan met een minibusje naar Preah Rumkel vanwaar we met een bootje richting de Mekong watervallen varen. Grappig is dat onze gids hetzelfde jongentje, Rotana, is dat ons ook heeft begeleid toen we met Annemiek en Michiel deze tocht in maart hebben gemaakt. De weergoden zijn ons gunstig gezind want het stopt met regenen. Na de wandeling door het bos zien we de watervallen door de inmiddels weer hogere waterstand in een nieuwe gedaante. Het is en blijft een indrukwekkend schouwspel. 

’s Middags varen we, via O’Svay en het verdronken bos, terug naar Stung Treng waar we tegen het vallen van de duisternis aankomen. De andere VSO-ers zitten inmiddels op het terras te wachten om de Nederlanders welkom te heten in Stung Treng.
“Thanks, well done.”

Tijdens het diner bij Ponika wordt het draaiboek voor de komende dagen besproken. Er zijn 3 draaidagen uitgetrokken om materiaal te vervaardigen. Thuis, gezondheidscentrum en ziekenhuis. Woensdagochtend is een uitloopmogelijkheid. Woensdagmiddag vertrekt men weer richting Nederland. Strak maar flexibel want zwangere vrouwen en met name pasgeborenen zijn lastig te plannen maar wel een noodzakelijk ingrediënt voor de film.
De jacht op mooie en wervende plaatjes is geopend.

Zondagochtend vertrekken Ans, Sovann, Nienke, Suzanne en Thomas in een tuk-tuk naar het Health Center in Khampun. Het doel is om het gezondheidscentrum en de omgeving te verkennen voor de opnames die ze daar maandag zullen gaan maken. Er is echter een fotogenieke verloskundige aanwezig. Sovann, ook een mooi plaatje, heeft inmiddels een duidelijk ronde zwangere buik. De beslissing om nu een uitwendig onderzoek onder leiding van Ans te filmen is snel gemaakt.  Vervolgens foto’s van de omgeving en rond het middaguur komen ze thuis. 

Na de lunch wordt Ans geïnterviewd en worden er opnames gemaakt onder het motto: ‘een dag uit het leven van..’. Bedscène met wekker, tandenpoetsen, kopje thee ….. tot en met het avondeten met kaarsjes op het balkon. 

Onwennig zijn de opnames met tekst. “Hallo, Ik ben Ans Ohms …… bla bla bla…..”. Hier slaat de ‘wees spontaan’ paradox toe. Tekst voorlezen vanaf een tablet die Suzanne boven de camera houdt is moeilijk en geeft een idee van de koningin tijdens haar kersttoespraak. Zonder spiektekst is het lastig om de tekst te onthouden. 

Maar na een paar herhalingen lukt het Thomas en Ans om een bruikbaar verhaal te produceren.

Wanneer we zonder camera ons avondeten, met een pot mayonaise op tafel, kunnen vervolgen zit de opnamedag er voor Ans op. Nienke, Suzanne en Thomas vertrekken met de tuk-tuk richting Ponika om zelf ook wat te eten en blijken, gezien een sms die ze om 1 uur ’s nacht naar Ans sturen, in het hotel nog stevig door te werken.

Op maandagochtend is het weer vroeg op appel en vertrekken ze met een pick-up, door Vuthy van het provinciaal gezondheidskantoor beschikbaar gesteld, opnieuw naar het Health Center. Niet allemaal in de pick-up. Thomas neemt met zijn camera plaats in de bak en filmt Ans die op de brommer, met de verloskundige Sokhan achterop, op weg is naar het Health Center voor haar cursus. Er worden opnames gemaakt van de cursus ‘Partogram’. Een aanwezige hoogzwangere wordt gefilmd in de hoop dat ze ’s nachts gaat bevallen. In dat geval kunnen ze haar de volgende dag nogmaals als moeder met pasgeborene filmen.

Vervolgens is er een bezoek aan een vrouw die net bevallen is van haar 8^ste kind. Moeder en kind worden thuis gefilmd.
Het Cambodjaanse huis, gevuld met katten en kinderen, levert een mooi decor. Tot slot volgt het interview met Sokhan. Aangezien zij de verloskundige en praktijkbegeleidster is die het vaakst met Ans samenwerkt is het fijn wanneer zij haar tekst kort, bondig, spontaan en enthousiast in de camera vertelt. Haar uitspraken kunnen niet met een ‘voice over’ afgedaan worden en dit betekent dat het voor haar en Thomas hard werken is voordat het resultaat bevredigend is. Fraaie slogans in Khmer. Het valt niet mee.

Om 18.15 uur komt Ans afgedraaid en vermoeid thuis. Het was een lange en intensieve dag.
Martin gaat alleen naar het welkomstdiner van een nieuwe groep Engelse en Cambodjaanse ICS jongeren en vertegenwoordigd daar Ans als ‘long term volunteer’.

Dinsdag staat, na de marktscènes, het ziekenhuis in Stung Treng in het draaiboek en wil men terug naar het Health Center. In het ziekenhuis wordt Ans hartelijk welkom geheten door de daar aanwezige studenten van het RTC. Ze zijn blij haar weer te zien en vinden het gevolg van VSO Nederland spannend leuk. Ans doet haar training hechten en constateert dat deze vaardigheid groeit. Het feit dat studenten zelfs al in het echt gehecht hebben stemt helemaal tot tevredenheid. Thomas maakt opnames van de aanwezige vrouwen die net zijn bevallen. De droevig stemmende entourage van het ziekenhuis levert ongetwijfeld goed beeldmateriaal. Vervolgens neemt men een kijkje in het zogenaamde wachthuis waar vrouwen van buiten Stung Treng in afwachting van hun bevalling kunnen verblijven.

Na de lunch met de tuk-tuk opnieuw naar het Health Center voor de laatste opnames in een plattelandsomgeving. Thuis regent het stevig, hopelijk is het een paar kilometer verderop droog.





Een beetje jammer is dat de hoogzwangere vrouw nog gewoon hoogzwanger is en men naast het centrum begonnen is met bouwactiviteiten. Het slaan van een paal produceert zoveel herrie dat geluidsopnames onmogelijk zijn. Met de tuk-tuk op zoek naar een locatie levert een leegstaand huis langs de weg op. Goede achtergrond voor het inspreken van teksten door Ans en Sovann. Vanzelfsprekend heeft men er aan gedacht Sovann er op te wijzen dat ze dezelfde kleren moet dragen als die ze zondag aan had. Het spreken in de camera blijft een karwei van herhalen en geduld.

Buiten opnames leveren een extra probleem. 'Ja draaien, Stop'; de tuk-tuk bestuurder begint aan zijn tuk-tuk te hannesen. 'Ja draaien, Stop'; er komt een brommer langs pruttelen. 'Ja, Stop'; klingelende koeien. 'Stop'; opnieuw een brommer. En dankzij het regenseizoen is er een nieuw stemgeluid in de natuur bijgekomen. Ook bij ons thuis nu luid en duidelijk tussen de krekels te horen. 'Stop'; kwakende kikkers. Maar goed, uiteindelijk weet Thomas met nog net voldoende licht zijn opnames te maken en zit het werk erop.

Martin heeft bij Le Tonlé, een guesthouse en restaurant waar men kansarme Cambodjaanse jongeren de kans biedt om te leren koken en bedienen, het diner besproken. Loempiaatjes vooraf, Amok kip en vis en een vegetarisch kokos groente gerecht. Traditioneel Cambodjaans eten aan een teakhouten ronde tafel op het balkon. Le Tonlé ligt wat afgelegen langs de Sekong rivier maar is een mooie plek om te ontspannen na gedane arbeid.
Een welverdiend biertje erbij want er is lang en hard gewerkt.

Woensdagochtend nemen we afscheid van Nienke, Suzanne en Thomas. Het was een bijzondere belevenis.
“Awkoun Tsjraan” ( Veel dank)
Terwijl de regen uit de hemel gutst komen we ’s middags weer een beetje tot ons zelf.  Ans heeft het ‘super leuk’ gevonden. Haar vak en passie, verloskunde, is het waard om in de schijnwerpers te staan. Ze is er best een beetje trots op dat haar werk en leven in Cambodja op deze wijze in beeld is gebracht en gebruikt zal gaan worden in allerlei VSO promotiemateriaal. We hebben het hier naar ons zin en hopen dat dit uit de beelden blijkt. 

De VSO communicatie en fondswerving laten we graag over aan Nienke en Suzanne. Prima vrouwen, waarmee het plezierig samenwerken is.

Tot slot een extra pluim voor Thomas Roos, identieke tweeling. Hij is dit jaar begonnen om te zien in hoeverre hij zijn boterham kan verdienen als videograaf.
Vrolijk lachend en enthousiast heeft hij twee weken in Cambodja lopen zeulen met zware apparatuur en vele vele uren opnames gemaakt.
Hij zal thuis in Zwijndrecht nog weken lang achter zijn computer overuren draaien om al deze ruwe data om te zetten in bruikbaar campagnemateriaal.
Rijk zal hij er niet van worden want naast opgedane ervaring en wat beeldmateriaal voor zijn portfolio ontvangt hij een reis- en onkostenvergoeding.

www.thomasroosfilms.com

Thomas’ aanstekelijke enthousiasme heeft ons gestimuleerd om zelf weer wat meer aandacht te schenken aan de mogelijkheden van cameragebruik. “Goed gedaan jongen, het was een genot om met je te mogen werken.”

Vanzelfsprekend zijn we heel nieuwsgierig naar het resultaat en kijken we verlangend uit naar Ans haar televisiedebuut. 3 dagen opnames voor 3 seconden dus goed opletten allemaal. Zodra we wat meer weten over het materiaal en de VSO campagne zullen we het melden. 

Li Hai