Ans en Martin

VSO Kampong Cham

VSO medewerkers in Cambodja verzamelen zich in Kampong Cham voor de jaarlijkse conferentie. De VSO-ers uit de provincie hebben voor deze plaats gekozen boven Phnom Penh. Dit betekent dat staf en volunteers uit Phnom Penh ook dienen af te reizen. Vorig jaar was de conferentie in Phnom Penh en vertrokken de stadsbewoners naar hun eigen onderkomens en de anderen richting hotels. Nu is iedereen op dezelfde locatie aanwezig en zijn er gemeenschappelijke avonden. 

Kampong Cham is na Phnom Penh en Siem Reap de derde stad van Cambodja (60.000 inwoners). Het ligt een kleine 2 uur reizen boven Phnom Penh en dat scheelt ons vanuit het hoge noorden reistijd. De eerste brug over de Mekong ligt in deze stad. Sinds vorig  jaar augustus beschikt ons Stung Treng over de tweede Mekongbrug. Stung Treng zal door haar positie in het afgelegen en arme noorden nimmer zo groot worden als Kampong Cham maar het is duidelijk dat een brug over de Mekong een belangrijke economische betekenis heeft.

Wij zijn met z’n vijven uit Stung Treng en spreken af met de VSO-ers uit Kratie (7) dat we een minivan huren en hen onderweg ophalen. Dit is voor ons een aantrekkelijkere optie dan het reguliere vervoer. Gelukkig is VSO bereid om $10,= per persoon te vergoeden en dus huren we de minivan voor $120,-.

Om ½ 9 worden we thuis opgehaald en rijden we eerst naar het kruispunt waar de hoofdweg zich splitst richting Ratanakiri en Kratie. Rolly koopt ananassen uit Stung Treng en we wachten op een volunteer uit Banlung.

Om een uur of 11 zijn we in Kratie waar het busje zich verder vult.

Matt, een Brit, koopt sprinkhanen uit Kratië. In Stung Treng zien we weinig insecten of spinnen op de markt maar langs de weg in de provincie Kratie is er ruime keus. In Stung Treng is er dankzij de twee grote rivieren veel vis als eiwitbron op de markt. De sprinkhanen smaken naar olie en knoflook. Een soort eiwitrijke chips met droge sprietjes en vleugels. Op zich goed te eten wanneer je er niet te lang naar kijkt voordat je ze in de mond stopt. Wel even doorkauwen. 

Om 2 uur zijn we bij het hotel in Kampong Cham.

Het is fijn zowel Biju als Sophea met de kleine Sobita weer te ontmoeten. Zij zijn in juli naar Mondulkiri verhuisd en Sophea werkt weer als Khmer assistente voor de enige andere VSO-er daar. Sobita is nu 7 maanden oud en als we haar vergelijken met het zoontje van Sovann is dit een wereld van verschil. Ondanks dat het een kind is van een Indiër en een Khmer kunnen we stellen dat het een brok ‘hollands welvaren’ is. Onze eigen Annemiek was er als baby niets bij.

Op donderdag en vrijdag is de conferentie. Een vreemd gegeven is dat zowel de directeur als het hoofd van alle programma’s als ook de onderliggende programmamanagers korter in dienst zijn dan Ans. Zij is niet de enige die gedurende het jaar dat zij hier werkzaam is voortdurend andere (4) programmamanagers heeft gekregen. Het bizar hoge verloop van de staf in Phnom Penh is iets wat we uitvoerig besproken hebben met de nieuwe directeur toen hij een bezoek bracht aan Stung Treng. We mogen hopen dat het hem lukt om enige stabiliteit in deze functies aan te brengen. Het zal het werk van de volunteers op de grond zeker ten goede komen. 

Aangezien de omloop snelheid van volunteers ook hoog is krijgen we het gevoel, na ruim een jaar Cambodja, al bij de ervaren Cambodjaanse VSO-ers te horen. Ja, wij zwaaien maart 2016 af en horen in Kampong Cham bij de ‘oude stompen’. Dit geldt ook voor de Belgische Wim die net als Ans door VSO Nederland gefilmd is.

Op de eerste dag staan, na een algemeen openingsgedeelte, de verschillende programma’s centraal. 

De themagroepen verspreiden zich over het gebouw. Zoals eerder gemeld stopt VSO Cambodja met haar Health programma. Dat betekent dat de sessie van Biju, Ayla en Ans, niet zo boeiend is. De (nieuwe) programma manager besluit een succes story te willen presenteren. Er wordt, ondanks de aanwezigheid van twee verloskundigen, gekozen om het programma van Biju te presenteren. Een programma, hygiëne en voeding, wat hij in juli over heeft genomen van de naar huis gekeerde Favour. Dit programma bereikt meer mensen uit de armste bevolkingsgroepen, niet alleen zwangeren. Het aantal uiteindelijke begunstigers is een belangrijk gegeven voor ontwikkelingshulpgeld. Martin besluit om met twee andere meegereisde partners, die ook geen directe noodzaak hebben om aanwezig te zijn, koffie te gaan drinken en de middag elders te besteden. 

De avond brengen we door in een prima restaurant aan de Mekong. Het eten is goed en er wordt niet gezeurd over een eigen bijdrage voor de partners. Wel is het bier voor eigen rekening want VSO vergoed geen alcohol.

De tweede dag zijn er de verschillende programma groeppresentaties. Daarnaast levendige discussies over het wel en wee van VSO in Cambodja en VSO international. De interacties zijn goed gestructureerd. Veel ruimte voor korte tafeldiscussies afgewisseld met centrale beschouwingen. Martin was met name gecharmeerd van de ‘open space’ oefening. Een voor hem nieuwe communicatie (management) oefening. Het idee van ‘open space’ discussies stelt mensen in staat om op creatieve wijze te brainstormen over zaken die zij zelf van belang vinden. 

Zo ontstaan er verschillende gespreksonderwerpen en de mogelijkheid voor deelnemers om her en der een bijdrage te geven. Je kunt ook bij één onderwerp blijven. Vragen als; wanneer is ontwikkelingshulp in Cambodja genoeg geweest, is er een ‘exitstrategie?, hoe kan VolCom (volunteer commitee) beter functioneren?, bereiken we wel de armste Cambodjanen die achter in de provincie wonen?, financieren we (buitenlandse NGO’s)  de Cambodjaanse corruptie? Enzovoorts.

Al met al een geslaagde bijeenkomst. Degenen die ook vorig jaar aanwezig waren zijn unaniem in hun oordeel. Een beter gestructureerde en geïnspireerde conferentie dan die in Phnom Penh. De aanwezigheid van allen op de vreemde Kampong Chamse bodem bevordert de sfeer en maakt dat de neuzen meer dezelfde kant uit wijzen. Aan allen, staf en volunteers, de nobele taak om mooie woorden om te zetten in actiepunten en daden.

De afsluitende avond in het restaurant aan de Mekong is uiterst gezellig en sfeervol.  Het gehele, grote, buitenterras is voor ons. Het buffet is voor niet-vegetariërs een genot. We hebben nog niet eerder zo lekker Khmer gegeten. “Ze kunnen het toch Annemiek.” J Smaakvolle aromatische sausen, grote garnalen, kip en koe zonder brokken bot en diverse soorten geurige rijst en noedels.

VolCom heeft een podium en geluidsinstallatie geregeld en alle nationaliteiten zingen hun volkslied en groepen en eenlingen doen hun ding. Samen met Beata, Marissa en Rolly hebben we ‘Silent night’ geoefend. Jammer genoeg begeeft Beata’s toetsenbord het maar acapella kunnen we het ook in 3 verschillende talen. Aangezien wij voor kerst eerst Sinterklaas vieren doen we ook nog een ‘Zie ginds komt de stoomboot’, luid meegezongen door de andere Nederlanders. Het feit dat Martin 3x mag zingen geeft wel aan hoe sympathiek de sfeer is onder de aanwezigen. De Filipijnen hebben een leukere groepsdans dan de Cambodjanen en de Afrikanen stelen de show met hun prachtige traditionele kleding-, modeshow. Het bier moeten we nog steeds zelf betalen maar daar smaakt het niet minder om. Nee, echt een heel leuke avond. ‘Well done all.”

De volgende ochtend is er voor diegene die dat willen nog een toeristisch uitje. Met twee minivans bezoeken we de bamboebrug en een oude Angkor tempel (12^e eeuw). ’s Middags vertrekken we om 2 uur samen met de Kratie mensen weer richting Stung Treng.

Netjes om 19.00 thuis waarna we bij Polen een hapje gaan eten. 

10 december is het de internationale dag van de mensenrechten. We kunnen niet stellen dat mensenrechten hier hoog op de agenda staan maar in Cambodja is 10 december wel een officiële vrije dag. De middelbare school in Thala Barivat organiseert op zaterdagochtend een bijeenkomst voor de leerlingen. Via Beata, werkzaam voor het provinciaal bureau voor educatie, en Rolly, werkzaam bij de overheid in dit district, worden we uitgenodigd aanwezig te zijn. Aangezien een groepje ICS-ers bij gastgezinnen in Thala onderdak hebben besluiten we er gezamenlijk naar toe te gaan.

Schoolbanken zijn naar buiten gebracht en alle leerlingen zitten bijeen in de zon. Zoals we vaker zien is de discipline tijdens dit soort bijeenkomsten groot. Tijdens het hijsen van de vlag zingt men het volkslied en vervolgens luistert men zonder gegiebel naar de voordrachten. De genodigden zitten geduldig op het podium en laten het Khmer over zich heen komen. Zowel ICS als VSO hebben graag foto’s van dit soort gelegenheden en dat geeft Martin een mooi excuus om zich onder de mensen te begeven.

Kosal vertelt later dat men in de speeches de nadruk heeft gelegd op het belang van onderwijs en het in de provincie blijven werken. Het wegtrekken richting Phnom Penh, Bangkok en het ideaal van ons vrije westelijke paradijs lijkt aanlokkelijk maar er zijn veel gevaren. Mensen- en met name kinderhandel en sekstoerisme zijn hier bijvoorbeeld zeer reëel en vormen een belangrijk thema van deze mensenrechtenbijeenkomst. Tot slot van de bijeenkomst worden ballonnen opgelaten met daaronder teksten zoals; “Stop mensenhandel” en  “Kinderen hebben recht op onderwijs”.

Li Hai